BỆNH CROHN LÀ BỆNH GÌ? CẢNH BÁO MỨC ĐỘ NGUY HIỂM CỦA BỆNH
Bệnh Crohn là một loại bệnh viêm ruột. Các chuyên gia nghiên cứu vẫn chưa biết nó bắt đầu như thế nào, ai là người có khả năng mắc bệnh nhất hay làm thế nào để quản lý bệnh tốt nhất. Tuy nhiên, những hiểu biết kiến thức về bệnh có thể giúp bạn tự đưa ra được những giải pháp kiểm soát bệnh phù hợp nhất với bản thân.
Crohn có thể gây viêm loét ở bất cứ vị trí nào trên đường tiêu hóa
Bệnh Crohn là gì?
》 Bệnh Crohn là một bệnh viêm mạn tính ở đường ruột, gây viêm ở bất kỳ phần nào trong ống tiêu hóa, từ miệng đến hậu môn. Trong đó, thường gặp nhất là Crohn đại tràng và Crohn ruột non.
》 Mức độ nghiêm trọng của Crohn là từ nhẹ đến nặng. Các triệu chứng ở từng cá thể người bệnh là khác nhau và có thể thay đổi theo thời gian. Trong trường hợp nghiêm trọng, căn bệnh này có thể dẫn đến các đợt bệnh bùng phát với những triệu chứng nặng nề và những biến chứng đe dọa tính mạng.
》 Nhiều người khá bối rối khi nói đến sự khác biệt giữa: bệnh Crohn, bệnh viêm loét đại tràng ( UC ) và bệnh viêm ruột ( IBD ). Một giải thích ngắn gọn là IBD là một bệnh lý viêm đường ruột nói chung, bao gồm cả bệnh Crohn, UC và nhiều bệnh lý liên quan khác.
➠➠➠ XEM THÊM: Những điều cần biết về bệnh viêm ruột ( IBD )
》 Cả Crohn và Viêm loét đại tràng được đánh dấu bằng một phản ứng bất thường của hệ thống miễn dịch của cơ thể. Tuy nhiên, Crohn có thể gây loét ở bất kỳ vị trí nào ở ống tiêu hóa từ miệng đến hậu môn. Trong khi đó, UC thường chỉ ảnh hưởng đến một vị trí ở đại tràng hoặc trực tràng. Đây là yếu tố quan trọng giúp bác sĩ chẩn đoán phân biệt 2 bệnh này.
Nguyên nhân gây bệnh
》 Các chuyên gia vẫn chưa biết chính xác nguyên nhân gây ra Crohn . Trước đây, chế độ ăn kiêng và căng thẳng đã bị nghi ngờ là nguyên nhân gây ra bệnh, nhưng bây giờ các bác sĩ cho biết rằng những yếu tố này làm nặng thêm nhưng không gây ra bệnh Crohn.
》 Một số yếu tố, chẳng hạn như di truyền và hệ thống miễn dịch bị trục trặc, có khả năng đóng một vai trò trong sự phát triển của bệnh:
⦿ Hệ thống miễn dịch: Có khả năng virus hoặc vi khuẩn có thể kích hoạt bệnh Crohn. Khi hệ thống miễn dịch của bạn cố gắng chống lại vi sinh vật xâm nhập, một phản ứng miễn dịch bất thường cũng khiến hệ thống miễn dịch tấn công các tế bào trong đường tiêu hóa và gây viêm.
⦿ Di truyền: Dường như bệnh phổ biến hơn ở những người có người thân trong gia đình mắc bệnh.
》 Các yếu tố rủi ro
Các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh bao gồm:
⦿ Tuổi: Bệnh Crohn có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng hầu hết bệnh được chẩn đoán ở những người trẻ trước tuổi 30.
⦿ Dân tộc: Bệnh có thể xuất hiện ở nhiều dân tộc khác nhau nhưng người da trắng có nguy cơ mắc bệnh cao nhất, bao gồm cả người gốc Do Thái Đông Âu.
⦿ Tiền sử gia đình: Khả năng mắc bệnh sẽ cao hơn khi trong gia đình có người thân mắc bệnh.
⦿ Hút thuốc lá: Hút thuốc lá là yếu tố dẫn đến bệnh nặng hơn
⦿ Thuốc chống viêm không steroid: Một số thuốc như ibuprofen, naproxen natri , diclofenac Natri,…. Mặc dù những thuốc này không gây ra bệnh Crohn, nhưng chúng làm tăng nguy cơ viêm dạ dày – tá tràng, có thể khiến bệnh Crohn trở nên nặng nề hơn.
⦿ Môi trường sống: Các nghiên cứu chỉ ra người sống ở khu vực thành phố hoặc ở nước công nghiệp có nhiều khả năng mắc bệnh hơn. Nguyên nhân có thể được lý giải rằng có sự ảnh hưởng của chế độ ăn uống, lối sống.
Dấu hiệu và triệu chứng của bệnh
》 Các triệu chứng của bệnh thường phát triển từ từ. Một số triệu chứng cũng có thể trở nên tồi tệ hơn theo thời gian. Hiếm khi các triệu chứng phát triển đột ngột và trầm trọng ngay từ lần bùng phát bệnh đầu tiên.
Cần cảnh giác với các triệu chứng của bệnh
》 Các dấu hiệu chung sớm nhất giúp bạn phát hiện ra bệnh Crohn có thể bao gồm:
⦿ Tiêu chảy
⦿ Chuột rút bụng
⦿ Máu trong phân
⦿ Một cơn sốt
⦿ Mệt mỏi
⦿ Ăn không ngon
⦿ Sụt cân
⦿ Cảm giác như ruột không được trống rỗng sau khi đi đại tiện, cảm giác buồn đại tiện đi mà không đi được
》 Đôi khi, người bệnh có thể nhầm những triệu chứng này với các triệu chứng của một tình trạng rối loạn tiêu hóa khác, chẳng hạn như ngộ độc thực phẩm , đau dạ dày hoặc dị ứng. Bạn nên đi khám bác sĩ nếu có bất kỳ dấu hiệu nào trong số những triệu chứng, dấu hiệu kể trên.
》 Các triệu chứng có thể trở nên nghiêm trọng hơn khi bệnh tiến triển, bao gồm các triệu chứng:
⦿ Một lỗ rò quanh hậu môn , gây đau gần hậu môn
⦿ Loét có thể xảy ra bất cứ nơi nào từ miệng đến hậu môn
⦿ Viêm da, mắt và khớp
⦿ Viêm gan, viêm ống mật
》 Phát hiện và chẩn đoán bệnh sớm có thể giúp bạn tránh các biến chứng nặng nề mà bệnh có thể gây ra.
Triệu chứng Crohn đại tràng
》 Các triệu chứng của bệnh Crohn đại tràng, được gọi là viêm đại tràng Crohn, biểu hiện khác nhau tùy thuộc vào vị trí của bệnh trong đại tràng.
》Nếu viêm loét nằm ở bên phải của đại tràng, bạn thường sẽ bị chuột rút và tiêu chảy . Nếu nó nằm ở bên trái hoặc liên quan đến hầu hết đại tràng, bạn có thể có máu trong phân.
》 Nếu bệnh nằm ở trực tràng , các triệu chứng sẽ tương tự như bệnh viêm loét đại tràng . Các triệu chứng cũng có thể bao gồm tiêu chảy ra máu hoặc cảm giác muốn đi đại tiện nhưng không đi được.
Triệu chứng Crohn ruột non
》 Những người mắc bệnh Crohn ở ruột non , được gọi là Crohn ruột non, sẽ có khả năng bị chuột rút, tiêu chảy và giảm cân. Bệnh có thể nằm ở phần trên của ruột non hoặc phần dưới ruột non ( hồi tràng ).
》 Thỉnh thoảng, người bệnh có thể sẽ bị táo bón thay vì tiêu chảy. Trường hợp có thể được gây ra bởi viêm và sẹo ở ruột non . Đồng thời, có thể dẫn đến buồn nôn, nôn và tắc ruột.
Mức độ nguy hiểm của bệnh
》 Bệnh Crohn có thể dẫn đến một hoặc nhiều biến chứng sau:
⦿ Tắc ruột: Bệnh Crohn ảnh hưởng đến độ dày của thành ruột. Ruột có thể bị hẹp hay bị sẹo dẫn đến tắc nghẽn.
➠➠➠ XEM THÊM: cảnh báo dấu hiệu tắc ruột & nguyên nhân gây bệnh
⦿ Loét: Viêm mãn tính có thể dẫn đến vết loét bất cứ nơi nào trong đường tiêu hóa, bao gồm cả miệng và hậu môn của bạn và trong khu vực bộ phận sinh dục ( phía đáy chậu).
⦿ Lỗ rò đường tiêu hóa: Xất hiện khi các ổ loét kéo dài qua thành ruột, tạo ra một lỗ rò - một kết nối bất thường giữa các bộ phận cơ thể khác nhau. Lỗ rò có thể phát triển giữa ruột và da, hoặc giữa ruột và một cơ quan khác. Trong một số trường hợp, lỗ rò có thể bị nhiễm trùng và hình thành áp xe, có thể đe dọa tính mạng nếu không được điều trị.
Lỗ rò hậu môn
⦿ Nứt hậu môn: Đây là một vết rách nhỏ ở mô dọc hậu môn hoặc ở vùng da xung quanh hậu môn nơi nhiễm trùng có thể xảy ra. Nó thường liên quan đến việc đi đại tiện đau đớn và có thể dẫn đến lỗ rò quanh hậu môn.
⦿ Suy dinh dưỡng: Đau bụng và tiêu chảy có thể khiến bệnh nhân chán ăn hoặc giảm khả năng hấp thu chất dinh dưỡng, đặc biệt là khi có Crohn ở ruột non.
⦿ Ung thư đại trực tràng: Bệnh Crohn làm tăng nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng. Vì vậy, bệnh nhân nên thường xuyên đi thăm khám, sàng lọc ung thư đại trực tràng.
➠➠➠ XEM THÊM: Ung thư đại trực tràng có tỉ lệ tử vong cao
⦿ Các vấn đề sức khỏe khác: Bệnh Crohn có thể gây ra vấn đề ở các bộ phận khác của cơ thể. Trong số những vấn đề này là thiếu máu, rối loạn da, loãng xương, viêm khớp và bệnh túi mật hoặc gan.
⦿ Rủi ro về thuốc: Một số loại thuốc điều trị bệnh Crohn hoạt động bằng cách ngăn chặn các chức năng của hệ thống miễn dịch có liên quan đến nguy cơ phát triển ung thư nhỏ như ung thư hạch và ung thư da. Chúng cũng làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Thuốc Corticosteroid có thể liên quan đến nguy cơ loãng xương, gãy xương, đục thủy tinh thể, tăng nhãn áp, tiểu đường và huyết áp cao. Hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn để xác định rủi ro và lợi ích của thuốc.
Các phương pháp chẩn đoán bệnh
》 Bác sĩ thường sẽ sử dụng kết hợp các xét nghiệm để giúp xác nhận chẩn đoán bệnh Crohn, bao gồm:
Xét nghiệm máu
⦿ Xét nghiệm thiếu máu hoặc nhiễm trùng: Kiểm tra công thức máu có thể phát hiện được dấu hiệu thiếu máu và tình trạng viêm nhiễm. Hướng dẫn chuyên gia hiện không khuyến nghị xét nghiệm kháng thể hoặc di truyền cho bệnh Crohn.
⦿ Xét nghiệm tìm máu bất thường trong phân: Bạn có thể cần cung cấp một mẫu phân để bác sĩ có thể kiểm tra máu lẫn trong phân của bạn mà đôi khi mắt thường không thể quan sát được.
Xét nghiệm chẩn đoán xác định
⦿ Nội soi đại tràng: Xét nghiệm này cho phép xem toàn bộ đại tràng và phần cuối của hồi tràng bằng một ống mỏng, linh hoạt, được chiếu sáng với một camera gắn kèm. Trong thủ tục, bác sĩ cũng có thể lấy các mẫu mô nhỏ (sinh thiết) để phân tích trong phòng thí nghiệm, có thể giúp xác nhận chẩn đoán.
Các cụm tế bào viêm ( được gọi là u hạt ) giúp bác sĩ có thể khẳng định được đây là bệnh Crohn. Sinh thiết tìm u hạt cũng là chẩn đoán giúp phân biệt bệnh Crohn và bệnh viêm loét đại tràng.
➠➠➠ XEM THÊM: Những điều cần biết trước khi nội soi đại tràng
⦿ Chụp cắt lớp vi tính (CT): Chụp CT là một kỹ thuật X-quang đặc biệt cung cấp thông tin chi tiết hơn so với chụp X-quang truyền thống. Xét nghiệm này xem xét toàn bộ ruột cũng như các mô bên ngoài ruột.
⦿ Chụp cộng hưởng từ (MRI): Phương pháp này sử dụng từ trường và sóng vô tuyến để tạo ra những hình ảnh chi tiết hơn của mô ruột, rất hữu ích để xem xét lỗ rò quanh vùng hậu môn hoặc ruột non.
⦿ Nội soi viên nang: Đối với thử nghiệm này, bạn nuốt một viên nang có máy ảnh trong đó. Máy ảnh sẽ ghi lại hình ảnh của ruột non và được truyền đến một máy ghi âm bạn đeo trên thắt lưng. Các hình ảnh sau đó được tải xuống máy tính, hiển thị trên màn hình và kiểm tra các dấu hiệu của bệnh Crohn. Máy ảnh thoát ra khỏi cơ thể theo phân và bạn không đau. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể cần nội soi với sinh thiết để xác nhận chẩn đoán bệnh Crohn.
Các phương pháp điều trị
》 Hiện tại chưa có cách chữa trị triệt để bệnh Crohn và không có phương pháp điều trị nào phù hợp cho tất cả mọi người. Trong những trường hợp tốt nhất, việc điều trị có thể không chỉ giúp giảm triệu chứng mà còn giúp thuyên giảm lâu dài. Tuy nhiên, bệnh vẫn sẽ tái phát trong tương lai.
Thuốc chống viêm
Thường dùng thuốc chống viêm đầu tiên khi điều trị Crohn. Bao gồm các thuốc:
⦿ Corticosteroid: Corticosteroid như Prednison và Budesonide có thể giúp giảm viêm, nhưng chúng không có tác dụng đối với mọi người mắc bệnh Crohn. Các bác sĩ thường chỉ sử dụng chúng nếu bạn không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác.
Corticosteroid có thể được sử dụng để cải thiện triệu chứng ngắn hạn (ba đến bốn tháng) và giúp các triệu chứng bệnh. Corticosteroid cũng có thể được sử dụng kết hợp với thuốc ức chế hệ thống miễn dịch.
Prednison là thuốc thường dùng để đều trị bệnh
⦿ Thuốc chống viêm nhóm 5-aminosalicylates: Những loại thuốc này bao gồm Mesalamine, Balsalazide, Olsalazine,…Thuốc uống 5-aminosalicylates đã được sử dụng rộng rãi trước đây, nhưng hiện nay thường được coi là có lợi ích hạn chế do không tác động được vào hệ thống miễn dịch – yếu tố nghi ngờ là nguyên nhân gây ra bệnh.
Thuốc điều hòa hệ thống miễn dịch
Những loại thuốc này cũng có thể làm giảm viêm, nhưng chúng hướng vào miễn dịch của bệnh nhân. Thông thường, sự kết hợp của các loại thuốc cho hiệu quả tốt hơn khi sử dụng một loại thuốc đơn thuần. Thuốc điều hòa miễn dịch bao gồm:
⦿ Azathioprine : Đây là thuốc thường dùng nhất. Dùng thuốc này đòi hỏi bạn phải được theo dõi chặt chẽ và kiểm tra máu thường xuyên để phát hiện kịp thời các tác dụng phụ, ví dụ như giảm sức đề kháng với nhiễm trùng và viêm gan. Tác dụng phụ của thuốc là gây buồn nôn và nôn.
⦿ Infliximab, adalimumab và certolizumab pegol: Những loại thuốc này, được gọi là chất ức chế TNF hoặc sinh học, hoạt động bằng cách trung hòa một protein hệ thống miễn dịch được gọi là yếu tố hoại tử khối u (TNF).
⦿ Methotrexate: Thuốc này đôi khi được sử dụng cho những người mắc bệnh Crohn không đáp ứng tốt với các thuốc khác. Bạn sẽ cần phải được theo dõi chặt chẽ cho các tác dụng phụ.
⦿ Natalizumab và vedolizumab: Những loại thuốc này hoạt động bằng cách ngăn chặn một số phân tử tế bào miễn dịch liên kết với các tế bào khác trong niêm mạc ruột, tuy nhiên khi dùng thuốc này có nguy cơ mắc bệnh não. Vedolizumab gần đây đã được chấp thuận cho bệnh Crohn. Nó hoạt động như Natalizumab nhưng dường như không có nguy cơ mắc bệnh não.
Kháng sinh
Kháng sinh thường được chỉ định khi có nhiễm trùng ở đợt bệnh bùng phát cấp tính. Kháng sinh thường được kê đơn bao gồm ciprofloxacin và metronidazole.
Các loại thuốc khác
Ngoài việc khống chế viêm, bệnh nhân cần kết hợp với một số loại thuốc khác để giúp làm giảm các triệu chứng khó chịu mà bệnh gây ra như:
⦿ Cầm tiêu chảy: Đối với tiêu chảy mức độ từ nhẹ đến trung bình, bệnh nhân có thể dùng methylcellulose. Đối với tiêu chảy nặng hơn, nên dùng loperamid để có hiệu quả.
⦿ Thuốc giảm đau: Đối với cơn đau nhẹ, bác sĩ có thể khuyên dùng paracetamol nhưng không nên sử dụng các thuốc giảm đau nhóm khác như ibuprofen, naproxen natri bởi vì những loại thuốc này có khả năng làm cho các triệu chứng của bạn tồi tệ hơn, và có thể làm cho bệnh của bạn trở nên nặng hơn.
⦿ Bổ sung sắt và vitamin B12: Chảy máu đường ruột mãn tính có thể dẫn đến thiếu máu, do vậy bạn cần bổ sung thêm sắt và vitamin B12
⦿ Bổ sung canxi và vitamin D: Bệnh Crohn và thuốc corticosteroid được sử dụng để điều trị bệnh có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh loãng xương, do đó bạn có thể cần phải bổ sung canxi và vitamin D.
Liệu pháp dinh dưỡng
Bác sĩ của bạn có thể đề nghị một chế độ ăn uống đặc biệt được cung cấp qua ống truyền dinh dưỡng (dinh dưỡng qua đường ruột) hoặc các chất dinh dưỡng được tiêm vào tĩnh mạch (dinh dưỡng ngoài đường tiêu hóa) để điều trị bệnh Crohn.
Điều này có thể cải thiện dinh dưỡng toàn cơ thể và cho phép đường ruột được nghỉ ngơi. Khi đường ruột được nghỉ ngơi sẽ giúp làm giảm viêm trong thời gian ngắn.
Bác sĩ có thể sử dụng liệu pháp dinh dưỡng ngắn hạn và kết hợp nó với các loại thuốc, chẳng hạn như thuốc ức chế hệ thống miễn dịch. Dinh dưỡng đường ruột và đường tiêm thường được sử dụng để giúp mọi người khỏe mạnh hơn trước khi phẫu thuật hoặc khi các loại thuốc khác không kiểm soát được các triệu chứng.
Bác sĩ cũng có thể đề nghị một chế độ ăn ít chất xơ hoặc ít chất xơ để giảm nguy cơ tắc ruột nếu bạn bị hẹp ruột.
Phẫu thuật
Nếu việc điều trị bằng thuốc hoặc các phương pháp điều trị khác không làm giảm các triệu chứng của bệnh, đồng thời khi bệnh có nguy cơ cao gây ra các biến chứng nghiêm trong như tắc ruột, lỗ rò, ung thư,….thì bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật. Tuy nhiên, phẫu thuật không thể chữa khỏi hoàn toàn được Crohn.
Trong khi phẫu thuật, bác sĩ phẫu thuật của bạn sẽ loại bỏ một phần ruột bị hư hỏng và sau đó kết nối lại với các phần khỏe mạnh. Phẫu thuật cũng có thể được chỉ định để trị các biến chứng bệnh như lỗ rò và áp xe.
Bệnh thường tái phát, đặc biệt là ở gần các mô được kết nối lại sau phẫu thuật. Cần theo dõi thường xuyên để giảm thiểu nguy cơ tái phát.
》 Trên đây là một số thông tin bệnh học của bệnh Crohn, hi vọng Khỏe 247 đã cung cấp những thông tin hữu ích giúp bạn hiểu hơn về căn bệnh này.
Nếu có bất kỳ câu hỏi nào cần được giải đáp hãy liên hệ ngay cho chúng tôi qua tổng đài: 024.85.86.86.85 tư vấn miễn phí từ các chuyên gia và các dược sĩ hàng đầu hoặc trở lại trang chủ https://khoe247.vn để đọc thêm nhiều thông tin và kiến thức về bệnh học và sức khỏe.
BỆNH HỌC TẠI KHOE247.VN
- VIÊM LỘ TUYẾN CỔ TỬ CUNG LÀ GÌ? GIẢI PHÁP TRỊ DỨT ĐIỂM BỆNH
- VIÊM ĐẠI TRÀNG CO THẮT & CÁCH TRỊ TRIỆT ĐỂ TỪ BÀI THUỐC NGƯỜI DAO
- BỆNH LẠC NỘI MẠC TỬ CUNG - NGUY CƠ VÔ SINH Ở PHỤ NỮ
- VIÊM CỔ TỬ CUNG - ĐÂU LÀ GIẢI PHÁP ĐIỀU TRỊ HIỆU QUẢ HIỆN NAY?
- U XƠ TỬ CUNG LÀ GÌ? NGUYÊN NHÂN, DẤU HIỆU, CÁCH ĐIỀU TRỊ & SỬ DỤNG THUỐC
- U TUYẾN VÚ: NGUYÊN NHÂN, BIỂU HIỆN VÀ ĐIỀU TRỊ
- U NANG BUỒNG TRỨNG - Nguyên Nhân, Dấu Hiệu & Cách Điều Trị
- VIÊM LOÉT ĐẠI TRÀNG - BÍ QUYẾT NGĂN TRIỆU CHỨNG QUAY TRỞ LẠI
- HỘI CHỨNG RUỘT KÍCH THÍCH - GIẢI PHÁP CỦA NGƯỜI DÂN TỘC DAO
- BỆNH VIÊM ĐẠI TRÀNG - NHỮNG DẤU HIỆU & CÁCH ĐIỀU TRỊ ĐÚNG