Tư vấn và chẩn đoán đau bụng trái, phải, trên, dưới, nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị mới nhất

Đau bụng là đau hay khó chịu ở bụng, là khu vực có vị trí từ vùng dưới xương sườn đến vùng trên xương chậu. Đau có thể đến từ các cơ quan trong bụng hoặc các cơ quan liền kề với bụng, bao gồm dạ dày, ruột non, ruột già, gan , túi mật, lá lách và tuyến tụy. Bất kỳ đối tượng nào, bất kể độ tuổi, giới tính và nghề nghiệp đều có thể gặp vấn đề liên quan đến các cơ quan, dẫn đễn đau bụng.
 

Đau bụng là gì?

 

》 Đau bụng là tình trạng sức khỏe phổ biến mà bất cứ ai cũng gặp phải ít nhất 1 lần trong đời. Dù vậy, chúng ta cũng không nên chủ quan với hiện tượng này. Đau bụng thường xuyên là dấu hiệu ngầm báo cho thấy sức khỏe của bạn đang gặp vấn đề.
 

》 Đau bụng là đau hay khó chịu ở bụng, là khu vực có vị trí từ vùng dưới xương sườn đến vùng trên xương chậu. Đau có thể đến từ các cơ quan trong bụng hoặc các cơ quan liền kề với bụng, bao gồm dạ dày, ruột non, ruột già, gan , túi mật, lá lách và tuyến tụy.
 

》 Bất kỳ đối tượng nào, bất kể độ tuổi, giới tính và nghề nghiệp đều có thể gặp vấn đề liên quan đến các cơ quan, dẫn đễn đau bụng.
 

Đau bụng là gì

Nguyên nhân đau bụng

 

》 Đau bụng có thể là do viêm một cơ quan (ví dụ viêm loét dạ dày, viêm ruột thừa, viêm túi thừa, viêm đại tràng), do tắc nghẽn (ví dụ, tắc nghẽn ruột, tắc nghẽn ống mật do sỏi mật, u gan, viêm gan ), hoặc do mất nguồn cung cấp máu cho một cơ quan (ví dụ, viêm đại tràng do thiếu máu cục bộ).
 

》 Tuy nhiên, đau bụng cũng có thể xảy ra mà không bị viêm, tắc hoặc mất nguồn cung cấp máu. Ví dụ như hội chứng ruột kích thích. Không rõ nguyên nhân gây ra đau bụng ở hội chứng ruột kích thích, nhưng nó được cho là do sự co thắt bất thường của cơ ruột (ví dụ, co thắt) hoặc các dây thần kinh nhạy cảm bất thường trong ruột dẫn đến cảm giác đau.
 

》 Thỉnh thoảng, có thể cảm thấy đau bụng mặc dù nó phát sinh từ các cơ quan gần, nhưng không phải bên trong khoang bụng, ví dụ, tình trạng của phổi dưới , thận và tử cung hoặc buồng trứng. Mặt khác, cũng có thể cảm thấy đau từ các cơ quan trong bụng được cảm nhận bên ngoài nó. Ví dụ, cơn đau do viêm tụy có thể cảm thấy ở lưng.
 

》 Dấu hiệu, triệu chứng, vị trí, loại và mức độ nghiêm trọng của đau bụng
 

》 Đau bụng có rất nhiều triệu chứng với những biểu hiện khác nhau về vị trí, mức độ, thời gian….
 

Nhận biết bệnh qua vi trị đau bụng

 

Vị trí đau bụng
 

⦿ Viêm ruột thừa thường gây khó chịu ở giữa bụng, sau đó di chuyển sang bụng dưới bên phải, vị trí thông thường của ruột thừa.

⦿ Viêm túi thừa thường gây khó chịu ở vùng bụng dưới bên trái nơi có hầu hết các túi thừa đại tràng.

⦿ Khó chịu từ túi mật thường được cảm thấy ở giữa, bụng trên hoặc vùng bụng trên bên phải gần nơi túi mật nằm.
 

Mức độ đau bụng
 

⦿ Có nghiêm trọng, nhẹ, ổn định; hoặc mạnh lúc đầu rồi giảm đau dần? Tắc ruột ban đầu gây ra những cơn đau quặn thắt do sự co bóp của cơ ruột và sự xáo trộn của ruột. 

⦿ Tắc nghẽn ống mật bằng sỏi mật thường gây đau bụng trên đều đặn (liên tục) kéo dài từ 30 phút đến vài giờ.

⦿ Viêm tụy cấp tính thường gây ra đau dữ dội, không nguôi, đau đều ở bụng trên và lưng trên.

⦿ Cơn đau của viêm ruột thừa cấp tính ban đầu có thể bắt đầu ở gần rốn, nhưng khi quá trình viêm tiến triển, nó di chuyển đến vùng bụng dưới bên phải.

⦿ Tính chất của đau có thể thay đổi theo thời gian. Ví dụ, tắc nghẽn ống mật đôi khi tiến triển thành viêm túi mật có hoặc không có nhiễm trùng (viêm túi mật cấp tính). Khi điều này xảy ra, các đặc điểm của cơn đau cũng thay đổi.
 

Cơn đau thường kéo dài bao lâu?
 

⦿ Đau bụng do hội chứng ruột kích thích có thể kéo dài trong nhiều tháng hoặc nhiều năm.

⦿ Đau bụng do túi mật kéo dài không quá vài giờ.

⦿ Cơn đau của viêm tụy kéo dài một hoặc nhiều ngày.

⦿ Cơn đau của các bệnh liên quan đến axit –bệnh trào ngược dạ dày thực quản hoặc loét tá tràng - thường xảy ra trong một vài tuần hoặc vài tháng tồi tệ hơn sau đó là các tuần hoặc tháng trong đó tốt hơn (định kỳ).
 

》 Nếu đau bụng xảy ra đột ngột, điều này có thể gợi ý một vấn đề với một cơ quan trong bụng. Ví dụ, thiếu cung cấp máu cho đại tràng (thiếu máu cục bộ) hoặc tắc nghẽn ống mật do sỏi mật.
 

Đau bụng là triệu chứng phổ biến của nhiều căn bệnh liên quan đến hệ tiêu hóa.
 

Tác nhân làm cơn đau tồi tệ hơn
 

》 Thường là đau do viêm (viêm ruột thừa, viêm túi thừa , viêm túi mật và viêm tụy) thường nặng hơn khi hắt hơi, ho hoặc bất kỳ chuyển động nặng nào. Cá nhân bị viêm thích nằm yên.
 

Cách giảm đau tạm thời
 

⦿ Đau bụng do hội chứng ruột kích thích hay do dấu hiệu viêm đại tràng được giảm tạm thời bằng cách đi đại tiện và có thể liên quan đến những thay đổi trong thói quen đại tiện.

⦿ Đau do tắc nghẽn dạ dày hoặc ruột non trên có thể được giảm tạm thời bằng cách nôn làm giảm sự khó chịu do tắc nghẽn.

⦿ Không nên kiểm chế sự thèm ăn và đồng thời uống thuốc kháng axit có thể tạm thời làm giảm đau loét từ dạ dày hoặc tá tràng vì cả thực phẩm và thuốc kháng axit đều trung hòa axit kích thích các vết loét và gây đau.

 

Khi nào cần gặp bác sỹ?

 

》 Nếu triệu chứng đau bụng thuyên giảm trong khoảng 24 đến 48 giờ thì chúng ta không cần đi khám.
 

》 Còn lại, các trường hợp đau bụng mức độ nặng thì bạn nên gặp bác sĩ ngay lập tức. Đặc biệt là tình trạng đau bụng đi kèm với những triệu chứng khác như nôn mửa, đau đầu, chóng mặt, kiệt sức, tụt huyết áp, đổ mồ hôi lạnh... Chẳng hạn như  bạn bị ngộ độc thực phẩm do virus hoặc vi khuẩn. Nếu đau bụng kéo dài mãn tính, ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống, hay những cơn đau bụng quặn thắt, đau dữ dội thì nên đi thăm khám ngay lập tức, để tìm nguyên nhân gây và có phương án điều trị đau bụng dứt điểm.
 

Cần gặp bác sĩ nếu triệu chứng không thuyên giảm sau 48 tiếng
 

Giải pháp điều trị đau bụng

 

》 Điều trị đau bụng còn phụ thuộc vào nguyên nhân. Có những bệnh chỉ cần dùng thuốc, nhưng có những nguyên nhân cần có sự can thiệp phẫu thuật thì mới dứt điểm được.
 

》 Đối với phương pháp can thiệp nội khoa bằng thuốc, các bác sĩ có thể dùng thuốc giảm đau. Ngoài ra, họ còn có thể kê các dạng thuốc trị theo triệu chứng đi kèm đau bụng như nôn, mửa, chướng bụng, khó tiêu,… Điều trị bằng thuốc thường áp dụng cho các trường hợp đau bụng liên quan đến các bệnh lý nhẹ. Hoặc, đây có thể là biện pháp hỗ trợ điều trị bên cạnh giải pháp phẫu thuật đối với các chứng bệnh nặng hơn liên quan đến đau bụng.
 

》 Người bệnh tuyệt đối không nên tự ý mua thuốc dùng tại nhà khi bị đau bụng dữ dội với mức độ nghiêm trọng. Lạm dụng thuốc giảm đau, dùng kháng sinh bừa bãi có thể gây hại cho dạ dày, ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe của chúng ta về lâu về dài. 
 

》 Còn phương pháp can thiệp ngoại khoa như phẫu thuật thường được chỉ định cho những trường hợp đau bụng liên quan đến các chứng bệnh nghiêm trọng như viêm ruột thừa, ung thư dạ dày, đại tràng…
 

》 Trước khi tiến hành điều trị, bạn nên khám bác sĩ kỹ càng. Lưu ý là nên tìm đến các bệnh viện lớn, cơ sở y tế uy tín để đảm bảo chất lượng tư vấn và chẩn đoán bệnh, tránh "tiền mất tật mang". 
 

Chế độ dinh dưỡng

 

》 Đau bụng nên ăn gì là thắc mắc của nhiều bệnh nhân. Tuy nhiên, việc kiêng cữ còn tùy thuộc vào dạng đau bụng và dạng bệnh liên quan đến chứng đau bụng này. Tuy nhiên, vẫn có đáp án chung là bạn nên hạn chế các loại thực phẩm dễ gây kích ứng như đồ có cồn, chất kích thích, đồ chiên rán, đồ ăn nhanh, thực phẩm bảo quản trong tủ lạnh lâu ngày, thực phẩm chế biến mất vệ sinh... 
 

》 Các biện pháp khắc phục tại nhà phổ biến bao gồm: nên ăn ít thức ăn, ăn chế độ ăn nhiều chất xơ trong một đến vài ngày để giảm triệu chứng, không hút thuốc hay uống rượu.
 

》 Một số chuyên gia chăm sóc sức khỏe khuyến cáo: nên uống trà gừng, bạc hà, cam thảo hoặc trà hoa cúc, giúp bụng êm dịu, làm giảm đau.

》 Ngoài ra, bạn cũng cần xây dựng chế độ nghỉ ngơi hợp lý. Ngủ đủ giấc, đúng giờ, hạn chế căng thẳng, stress cũng là một bí quyết hạn chế đau bụng, nhất là đau dạ dày. 
 

Nếu những biện pháp trên không có tác dụng, cần thiết đi khám và có sự can thiệp của chăm sóc y khoa. Nếu bạn đang có những câu hỏi cần được giải đáp có thể liên hệ cho chúng tôi. Hoặc trở về trang chủ https://khoe247.vn để xem thêm nhiều kiến thức chăm sóc sức khỏe