THỦ PHẠM TIỀM ẨN GÂY RA CHƯỚNG BỤNG CÓ THỂ BẠN CHƯA BIẾT

Chướng bụng là vấn đề thuộc hệ tiêu hóa thường gặp. Tình trạng này có thể gây khó chịu và ảnh hưởng nhất định đến sức khỏe của bạn. 

》 Chướng bụng là tình trạng tiêu hóa phổ biến mà hầu hết chúng ta đều gặp phải ít nhất một lần trong đời. Người lớn, trẻ nhỏ, người già, tất cả đều có thể bị chướng bụng do nhiều nguyên nhân gây ra. Đây không phải là một vấn đề nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên, bạn cần tìm hiểu về nó để có cách phòng tránh, chữa trị, tránh những tác động xấu đến sức khỏe nếu nó xuất hiện trong thời gian dài. 

 

Chướng bụng là gì?

 

》 Chướng bụng được hiểu là hiện tượng khí tích tụ trong dạ dày và ruột, làm cho bạn cảm thấy bị đầy bụng và bụng bạn có thể căng lên. Thường thì người ta sẽ gọi thành một cụm là chướng bụng đầy hơi vì hai yếu tố này luôn đi liền nhau. 

》 Tình trạng này thường là hệ quả do nuốt không khí hoặc hơi đến từ sự phân hủy của thực phẩm trong quá trình tiêu hóa. Nó có thể xảy ra nhiều lần trong ngày và kéo dài trong một khoảng thời gian nhất định. 

 

Chướng bụng là vấn đề tiêu hóa thường gặp.
 

》 Nhiều người thắc mắc chướng bụng đầy hơi là bệnh gì hay chướng bụng buồn nôn là bệnh gì. Thật ra nó không phải là bệnh mà nó là một triệu chứng liên quan đến rối loạn tiêu hóa. 

》 Chướng bụng thường không xuất hiện một mình mà nó thường đi kèm nhiều biểu hiện phố biến khác. Đó là chướng bụng buồn nôn, chướng bụng buồn nôn chóng mặt, chướng bụng đầy hơi buồn nôn, chướng bụng khó tiêu, chướng bụng khó thở, chướng bụng đầy hơi khó tiêu, chướng bụng đầy hơi đi ngoài. 

》 Chướng bụng có thể xảy ra ở nhiều vị trí khác nhau trên vùng bụng tùy theo thể trạng từng người. Bạn có thể cảm thấy chướng bụng trên rốn, chướng bụng dưới rốn, chướng bụng trên, chướng bụng dưới, nghiêm trọng thì có trường hợp đau chướng bụng dưới. 

》 Ăn không tiêu chướng bụng là vấn đề nan giải khiến nhiều người đau đầu. Để chấm dứt, bạn cần hiểu nguyên nhân gây ra nó, từ đó sẽ có phương hướng giải quyết phù hợp. 
 

Nguyên nhân gây chướng bụng

Chướng bụng là hệ quả do rất nhiều nguyên nhân chủ quan, khách quan gây ra. Các bác sĩ đã chỉ ra một vài nguyên nhân cơ bản gây bệnh như sau:

⦿ Chế độ ăn uống thiếu khoa học: Các triệu chứng rối loạn tiêu hóa có mối liên hệ chặt chẽ với chế độ dinh dưỡng, thói quen ăn uống của bạn. Những người thường ăn thực phẩm tái, sống (nem chua, tiết canh, rau sống…), hải sản, đồ uống có cồn… dễ bị chướng bụng hơn người bình thường. Trong các loại đồ ăn này còn chứa nhiều kí sinh trùng, vi khuẩn… dễ gây tiêu chảy, đầy bụng, nôn mửa, thậm chí là ngộ độc thực phẩm. 

Chướng bụng có mối liên hệ mật thiết tới chế độ ăn uống hàng ngày của bạn.

 

Thói quen ăn uống không đúng cách như nhai không kỹ, vừa ăn vừa nói chuyện, xem phim cũng khiến bạn vô tình nuốt nhiều không khí gây ra tình trạng khó tiêu,đau bụng đầy hơi, chướng bụng. Ăn quá no, không đúng giờ hoặc thường xuyên bỏ bữa, ăn xong đi nằm ngay cũng là một nguyên nhân tiềm ẩn ít người biết đến của chứng chướng bụng.

⦿ Chế độ sinh hoạt thiếu lành mạnh: Chướng bụng có thể là do thói quen ngồi nhiều một chỗ, lười vận động khiến cho hệ tiêu hóa bị trì trệ, ảnh hưởng đến việc chuyển hóa thức ăn gây ra. 

⦿ Nhiễm vi khuẩn: Tiêu thụ thực phẩm kém chất lượng, kém an toàn là con đường ngắn nhất cho hại khuẩn xâm nhập, đặc biệt là vi khuẩn HP, lỵ amip. Chúng khiến hệ tiêu hóa hoạt động kém hiệu quả. Khi đó, nhu động ruột bị rối loạn và co bóp liên tục, dẫn đến các triệu chứng như: tiêu chảy nhiều lần, đầy bụng khó tiêu, chán ăn. Một số người còn gặp hiện tượng buồn nôn, nôn mửa, cơ thể mệt mỏi, suy nhược…

⦿ Hệ quả do một số bệnh lý gây ra: Chướng bụng đầy hơi khó tiêu đôi khi lại là biểu hiện của nhiều bệnh lý nguy hiểm liên quan đến đại tràng và dạ dày như viêm loét dạ dày, viêm đại tràng, đại tràng co thắt… Những căn bệnh này tác động xấu đến khả năng co bóp, tiêu hóa thức ăn của dạ dày, đại tràng. Ngoài ra, các bệnh lý về tuyến tụy, sỏi mật… dẫn đến suy giảm chức năng gan mật, giảm bài tiết mật và enzym tiêu hóa. 

⦿ Stress kéo dài: Yếu tố tâm lý cũng gián tiếp tác động đến những thay đổi bất thường của hệ tiêu hóa. Tâm lý căng thẳng, áp lực công việc, mất ngủ nhiều ngày sẽ ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương – nơi kiểm soát quá trình tiêu hóa. Từ đó, nhu động ruột hoạt động kém hiệu quả, gây khó tiêu, ợ hơi… 

⦿ Tác dụng phụ của một số loại thuốc: Lạm dụng kháng sinh dài ngày để điều trị một số bệnh mãn tính có thể vô tình tiêu diệt một lượng lớn lợi khuẩn, gây mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột, dẫn đến rối loạn tiêu hóa với các triệu chứng: đi ngoài, đau bụng, chướng bụng, khó tiêu…Ngoài ra, những trường hợp mang tâm lý chủ quan, uống thuốc không đúng liều lượng có thể gặp tình trạng kháng thuốc, khiến đại tràng yếu đi và suy giảm chức năng.

 

Triệu chứng chướng bụng

Tùy từng trường hợp mà người bệnh có thể gặp phải những triệu chứng khác nhau. Dưới đây là các biểu hiện thường gặp khi bị chướng bụng: 

⦿ Bụng căng tức: Luôn cảm thấy bụng khó chịu, căng trướng ngay cả khi đói bụng.
⦿ Vùng ngực và thượng vị khó chịu: Tức ngực, khó chịu, đau bụng trên rốn.. Bệnh nhân gặp cảm giác hơi lên tới ngực rồi nhưng không ợ được.
⦿ Chán ăn, bỏ bữa thường xuyên.
⦿ Thức ăn ở lâu trong dạ dày khiến bệnh nhân ít khi cảm thấy đói bụng.

Triệu chứng chướng bụng lặp đi lặp lại gây khó chịu cho người bệnh. 

⦿ Thường xuyên ợ hơi: Phần hơi sinh ra trong quá trình tiêu hóa. Nếu không được đào thải qua đường hậu môn thì nó sẽ gây áp lực khiến cơ thắt thực quản bị giãn và đẩy ngược chúng qua đường miệng.
⦿ Gặp cảm giác buồn nôn nếu phần hơi bị nghẹn ở họng, ngực hoặc thức ăn tồn đọng quá lâu.
⦿ Đi trung tiện nhiều lần trong ngày.

 

》 Đặc biệt, các bệnh lý về đại tràng như viêm đại tràng và đại tràng co thắt gây đầy bụng chướng hơi, bụng sôi ọc ạch, đau bụng đi ngoài nhiều lần, phân lỏng nát,... 

》 Nếu bệnh nhân bị chướng bụng đầy hơi trong thời gian mắc phải những bệnh lý về đường ruột khác thì triệu chứng sẽ đa dạng hơn như bị đau vùng bụng âm ỉ, táo bón hoặc tiêu chảy hay có khi cả 2 xen kẽ, nôn ói.

 

Điều trị chướng bụng bằng cách nào?

》 Khi bị chướng bụng đầy hơi dài ngày, kèm theo những dấu hiệu nghiêm trọng khác như buồn nôn, nôn mửa, chóng mặt, khó thở, khó tiêu, đi ngoài, bệnh nhân nên đi khám bác sĩ để có kết luận chính xác và biện pháp điều trị. Nhưng trước hết, bác sĩ sẽ tiến hành chẩn đoán để xem mức độ chướng bụng và xác định xem bạn có mắc phải bệnh lý gì liên quan đến đường tiêu hóa hay không. 

》 Bước đầu tiên trong việc chẩn đoán là bác sĩ sẽ khám lâm sàng và xem xét tiền sử y khoa. Bạn nên nói kỹ với bác sĩ về những triệu chứng cũng như chế độ ăn uống của bạn. Đồng thời, hãy báo cáo với bác sĩ loại thuốc hoặc thảo dược nào bạn đang dùng. Điều này sẽ giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác hơn.

Điều trị đầy hơi chướng bụng thường tập trung vào việc thay đổi trong chế độ ăn uống và lối sống của bạn. Nhưng việc bạn có thể làm để khắc phục chướng bụng là:

⦿ Xác định thực phẩm gây chướng bụng: Bạn nên hệ thống lại những món mình đã ăn và cảm giác sau khi ăn chúng. Điều này sẽ giúp bạn xác định các loại thực phẩm làm bạn cảm thấy chướng bụng, đầy hơi. 

⦿ Cắt giảm chất béo: Chất béo có thể làm chậm quá trình tiêu hóa, làm cho dạ dày của bạn cảm thấy no nhanh hơn.

⦿ Tạm thời hạn chế các loại thực phẩm nhiều chất xơ: Chất xơ đóng vai trò quan trọng đối với cơ thể con người. Nhưng đôi khi, chướng bụng có thể là do bạn quá nhạy cảm với loại chất này. Bạn có thể tạm thời ăn ít lại để xem liệu mình có thuộc diện nhạy cảm hay không. Đôi khi có thể mất ba tuần để cơ thể của bạn điều chỉnh lại lượng chất xơ.

⦿ Ít uống sữa: Đừng uống một lúc một cốc sữa đầy. Thay vào đó, bạn hãy chia nhỏ chúng. Bạn cũng có thể dùng các sản phẩm có thể thúc đẩy tiêu hóa lactose trong sữa như các loại thực phẩm chứa lactase, một enzyme phân hủy lactose.

Thay đổi thói quen ăn uống, sinh hoạt là biện pháp chữa chướng bụng đơn giản, an toàn. 

》 Nếu như việc thay đổi chế độ ăn uống không khiến tình trạng chướng bụng suy giảm, bạn sẽ phải điều trị bằng thuốc. Chướng bụng đầy hơi uống thuốc gì là việc do bác sĩ chỉ định.

Bạn không nên tự ý mua thuôc mà không có sự chỉ dẫn của người có chuyên môn. Một số loại thuốc bác sĩ có thể dùng là: 

⦿ Simethicone: có tác dụng phá vỡ các bong bóng khí trong ruột.
⦿ Than hoạt tính: có thể giúp hấp thu khí;
⦿ Bổ sung lactase: loại enzyme này có thể giúp bạn tiêu hóa thức ăn có chứa đường lactose.

 

Chế độ sinh hoạt giúp hạn chế chướng bụng

》 Một chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh là chìa khóa ngăn ngừa các triệu chứng rối loạn tiêu hóa như chướng bụng đầy hơi.

Dưới đây là một vài lời khuyên bạn có thể áp dụng để kiểm soát chướng bụng: 

⦿ Thay đổi thói quen ăn uống: Ăn chậm, nhai kỹ, chia nhỏ khẩu phần ăn thành nhiều bữa trong ngày. 
⦿ Chướng bụng đầy hơi nên ăn gì? Câu trả lời lã hãy ăn đủ chất dinh dưỡng, nhưng hãy tránh xa các loại thực phẩm chế biến sẵn, đồ chiên, xào, cay nóng. 
⦿ Chướng bụng đầy hơi uống gì? Đáp án là bạn nên uống nước lọc, tránh các đồ uống chứa nhiều đường, đồ có gas, rượu, bia. 
⦿ Tập thể dục đều đặn mỗi ngày để tăng cường sức đề kháng. 

Trên đây là những thông tin cần biết về chướng bụng. Hi vọng, Khỏe 247 có thể giúp ích cho bạn trong phòng tránh và khắc phục chướng bụng hiệu quả, bảo vệ sức khỏe của bản thân mình. Chúc bạn sức khỏe!