NHẬN BIẾT VÀ ĐIỀU TRỊ VIÊM LOÉT ĐẠI TRỰC TRÀNG CHẢY MÁU

Viêm loét đại trực tràng chảy máu là một bệnh lý ở đại trực tràng có liên quan đến yếu tố miễn dịch. Bệnh nên được điều trị và thường xuyên kiểm soát để tránh nguy cơ bệnh gây ra những biến chứng nguy hiểm.
 

Viêm loét đại trực tràng chảy máu

 

Viêm loét đại trực tràng chảy máu là gì?

》 Đây là bệnh lý có sự viêm loét mãn tính ở đại trực tràng dẫn đến chảy máu. Đại tràng là một phần của hệ thống tiêu hóa , nơi nước được tái hấp thu một phần, và chất thải còn lại được lưu trữ dưới dạng phân để thải ra ngoài. 

》 Trực tràng là điểm cuối của đại tràng tiếp giáp với hậu môn. Ở những bệnh nhân bị viêm loét đại tràng, loét và viêm niêm mạc bên trong đại tràng dẫn đến các triệu chứng đau bụng , tiêu chảy và chảy máu trực tràng.

》 Viêm loét đại trực tràng chảy máu có liên quan chặt chẽ với một tình trạng viêm ruột khác gọi là bệnh Crohn. Viêm loét đại tràng ( UC ) và bệnh Crohn là tình trạng mãn tính. Bệnh Crohn có thể ảnh hưởng đến bất kỳ phần nào của đường tiêu hóa, bao gồm tất cả các lớp của thành ruột. Nó có thể không giới hạn ở đường tiêu hóa (ảnh hưởng đến gan, da, mắt và khớp). 

》 Trong khi đó, viêm loét đại tràng ( UC ) chỉ ảnh hưởng đến niêm mạc đại tràng. Đàn ông và phụ nữ bị ảnh hưởng như nhau. Các triệu chứng thường bắt đầu nhất ở tuổi thiếu niên và trưởng thành sớm.

》 UC có thể xuất hiện ở mọi nơi trên toàn thế giới, nhưng phổ biến nhất ở Hoa Kỳ, Anh và Bắc Âu. Nó đặc biệt phổ biến ở những người gốc Do Thái. Viêm loét đại trực tràng hiếm khi gặp ở Đông Âu, Châu Á và Nam Mỹ, và rất hiếm ở người da đen. Vì lý do không rõ, tần suất tăng của tình trạng này đã được quan sát gần đây ở các quốc gia đang phát triển.

 

Các triệu chứng của viêm loét đại trực tràng chảy máu

》 Các triệu chứng phổ biến của bệnh gồm chảy máu trực tràng, đau bụng, tiêu chảy,… Các triệu chứng có thể khác nhau từ người này sang người khác tùy thuộc vào mức độ viêm loét và khu vực đại trực tràng bị ảnh hưởng.

》 Thông thường, bệnh nhân bị viêm loét giới hạn ở trực tràng và một đoạn ngắn của đại tràng liền kề trực tràng có triệu chứng nhẹ hơn và tiên lượng tốt hơn so với bệnh nhân bị viêm đại tràng lan rộng hơn.

》 Một số triệu chứng xảy ra ở người đường tiêu hóa như đau khớp, viêm xơ hóa đường mật, viêm màng bồ đào, sút cân, mệt mỏi,...

 
Người bệnh nên chú ý các triệu chứng của bệnh

 

Nguyên nhân gây bệnh

》 Hiện nay, vẫn chưa tìm ra được nguyên nhân gây viêm loét đại trực tràng chảy máu. Tuy nhiên, các nhà khoa học nghi ngờ sự bất thường về miễn dịch là yếu tố quan trọng dẫn tới tình trạng bệnh này.

》 Một số yếu tố có thể làm nặng thêm các triệu chứng của bệnh như: ăn uống các thực phẩm kích thích, không đảm bảo vệ sinh, sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, cà phê, thuốc lá. 

 

Chẩn đoán bệnh

》 Sau khi thực hiện thăm khám lâm sàng nhận thấy có các triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy, chảy máu trực tràng. Bác sĩ có thể chỉ định người bệnh thực hiện các xét nghiệm sau:

⦿    Nội soi đại tràng
⦿    Chụp X-quang đại tràng
⦿    CT scan ổ bụng
⦿    Một số xét nghiệm chẩn đoán: xét nghiệm máu kiểm tra tình trạng thiếu máu, xét nghiệm phân để tìm kiếm sự nhiễm trùng, kiểm tra mức độ viêm: tốc độ máu lắng, Protein phản ứng C.

Phân biệt viêm loét đại trực tràng với các bệnh khác

⦿    Hội chứng ruột kích thích: Các biểu hiện của hội chứng ruột kích thích có thể là đau bụng, tiêu chảy với phân lẫn nhiều nhầy bọt. Tuy nhiên phân sẽ không bao giờ lẫn máu, và hình ảnh nội soi thấy niêm mạc đại tràng hoàn toàn bình thường.

⦿    Bệnh Crohn: Bệnh Crohn có thể gây viêm ở bất kỳ đoạn nào ở ống tiêu hóa từ miệng đến hậu môn. Trong khi đó viêm loét đại trực tràng chỉ khu trú ở đại tràng và trực tràng. Ở bệnh Crohn, loét thường không liên tục, xen kẽ những phần ruột bị viêm loét là những phần mô lành. Trong một số trường hợp bệnh Crohn tổn thương sâu đến lớp cơ có hình ảnh u hạt rất đặc hiệu.

 

➠➠➠ XEM THÊM:   Các dấu hiệu của bệnh Crohn

⦿    Viêm đại tràng cấp do vi khuẩn: bệnh thường xuất hiện đột ngột và chẩn đoán phân biệt với viêm loét đại trực tràng chảy máu bằng cấy phân.

⦿    Ung thư đại tràng: thường xuất hiện khối u gây hẹp lòng đại tràng, phân thường mỏng dẹt, phân tích mô bệnh học có hình ảnh tế bào ác tính. Giai đoạn muộn còn có dấu hiệu sụt cân bất thường.

➠➠➠ XEM THÊM:    những nguyên nhân gây sụt cân bất thường

 

Điều trị viêm loét đại trực tràng chảy máu

》 Có 2 biện pháp để điều trị viêm loét đại tràng. Bao gồm sử dụng thuốc và phẫu thuật. Trong đó, phẫu thuật chỉ dành riêng cho những người bị viêm nặng và nguy cơ gặp các biến chứng đe dọa tính mạng.

》 Hiện nay, không có thuốc có thể chữa viêm loét đại trực tràng triệt để, các thuốc hiện dùng chỉ nhằm thuyên giảm các triệu chứng của bệnh và duy trì giai đoạn bệnh lui. Bệnh nhân sẽ trải qua thời kỳ bệnh thuyên giảm, sau đó là các triệu chứng tái phát trở lại.

Sử dụng thuốc điều trị ở giai đoạn bệnh bùng phát

 
Thường sử dụng thuốc để điều trị viêm loét

》 Viêm loét đại trực tràng chảy máu ở mức độ nhẹ:

⦿    Sử dụng thuốc chống viêm nhóm 5 – ASA đường uống + 5 – ASA tại chỗ ( thuốc đạn đặt hậu môn trước khi đi ngủ ) + kháng sinh đường uống.

》 Viêm loét đại trực tràng chảy máu ở mức độ vừa:

⦿    Sử dụng 5 – ASA đường uống +  5 – ASA tại chỗ + kháng sinh uống + dung dịch  hydrocortison 100mg ( thụt một lần vào buổi sáng )
⦿    Nếu vẫn không đáp ứng, sử dụng thêm corticoid đường uống.

》 Viêm loét đại trực tràng chảy máu ở mức độ nặng:

⦿    Sử dụng 5 – ASA đường uống + Prednisolon. Nếu bệnh nhân cải thiện các triệu chứng thì giảm dần liều và cắt hẳn.
⦿    Nếu vẫn không đáp ứng, sử dụng Corticoid liều cao tiêm tĩnh mạch kết hợp kháng sinh.
⦿    Nếu vẫn không đáp ứng, sử dụng kết hợp thêm thuốc ức chế miễn dịch: Azathioprin , Cyclosporin , infliximab,…

Sử dụng thuốc duy trì ở giai đoạn bệnh lui

》 Các triệu chứng bệnh có thể thuyên giảm sau 3 -4 tuần. Sau đó, bác sĩ có thể giảm liều và duy trì bằng thuốc chống viêm nhóm 5 – ASA. Thời gian duy trì còn phụ thuộc vào mức độ viêm loét:

⦿    Đối với viêm loét trực tràng: duy trì 2 năm
⦿    Đối với viêm loét trực tràng và đại tràng sigma: Điều trị duy trì càng lâu càng tốt
⦿    Đối với viêm loét đại trực tràng toàn bộ: Điều trị duy trì suốt đời

Phẫu thuật

》 Phẫu thuật thường sử dụng cho các trường hợp viêm loét nặng, xuất hiện các biến chứng nguy hiểm mà điều trị bằng thuốc không mang lại hiệu quả. Phẫu thuật có thể cắt bỏ một đoạn đại tràng hoặc toàn bộ đại trực tràng và nỗi hồi tràng với ống hậu môn.

》 Thường sử dụng phẫu thuật trong các trường hợp:

⦿    Thủng đại tràng
⦿    Giãn đại tràng cấp tính
⦿    Xuất huyết tiêu hóa nghiêm trọng
⦿    Ung thư đại trực tràng

 

Chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt cho bệnh nhân viêm loét đại trực tràng chảy máu

 

Chế độ ăn uống

》 Trong thời gian bị bệnh, đặc biệt là khi bệnh bùng phát, người bệnh nên ăn uống các thức ăn dễ tiêu để giảm gánh nặng cho đường tiêu hóa.

》 Đồng thời, người bệnh nên kiêng các thức ăn sau:

⦿    Thực phẩm có tính kích thích ổ viêm loét như: đồ ăn quá chua cay, nóng, đồ ăn sống lạnh, trà, cà phê, thuốc lá, rượu bia,...
⦿    Các sản phẩm chứa lactose như sữa có nguồn gốc đồng vật
⦿    Các loại đồ ăn khó tiêu như đậu hà lan, đậu lăng, đậu xanh,...
⦿    Các đồ ăn cứng như ngô, măng, trái cây sấy,...
⦿    Nên thực hiện ăn chín, uống sôi. Tránh các thực phẩm còn sống như rau sống, dưa cà muối, nem chua, gỏi cá,...

》 Trong trường hợp người bệnh bị viêm loét đại trực tràng chảy máu mức độ nặng, nên thực hiện chế độ dinh dưỡng sau:

⦿    Cung cấp chất dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch
⦿    Bổ sung thêm sắt, acid folic phòng chống thiếu máu
⦿    Bù nước và điện giải nếu bệnh nhân bị mất nhiều khi tiêu chảy
⦿    Sử dụng một số thuốc giảm triệu chứng cho bệnh nhân như giảm co thắt, cầm tiêu chảy,...

 

Về chế độ sinh hoạt

》 Người bệnh đang trong giai đoạn bệnh bùng phát, nên nghỉ ngơi nhiều để hồi phục cơ thể. Khi chuyển sang giai đoạn duy trì, người bệnh nên tăng cường luyện tập thể dục nhẹ nhàng để tăng cường sức đề kháng của cơ thể như đi bộ, yoga,...

Trên đây là một số thông tin của người bệnh về viêm loét đại trực tràng chảy máu. Khi phát hiện ra bệnh, bạn nên sớm đến bệnh viện để được thăm khám và kiểm tra. Từ đó, có biện pháp điều trị và kiểm soát hợp lý. 

 

Nếu có bất cứ câu hỏi nào về VIÊM LOÉT ĐẠI TRỰC TRÀNG CHẢY MÁU, về bệnh học, những phương pháp điều trị hay chế độ ăn uống hợp lý cho người bệnh - Hãy gửi ngay thông tin tình trạng bệnh về KHỎE 247 để được hỗ trợ tốt nhất.