Bệnh mạch vành là gì? Triệu chứng và điều trị

Bệnh mạch vành là một trong bệnh tim phát triển khi các động mạch không thể cung cấp đủ máu giàu oxy đến tim. Đây là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở Hoa Kỳ.

 

 

Bệnh mạch vành là gì?

 

Bệnh mạch vành là bệnh do sự tích tụ của các mảng bám bên trong lớp niêm mạc của các động mạch vành lớn hơn. Sự tích tụ này có thể làm tắc nghẽn một phần hoặc toàn bộ dòng máu trong các động mạch lớn của tim. Sự tắc nghẽn này gây thiếu máu cung cấp cho tim và dẫn tới các tình trạng như đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim,..

 

Các triệu chứng của bệnh tim mạch vành có thể khác nhau ở mỗi người ngay cả khi họ mắc cùng một loại bệnh tim mạch vành. Tuy nhiên, nhiều người không có triệu chứng nên không biết mình bị bệnh tim mạch vành cho đến khi bị đau ngực, nhồi máu cơ tim hoặc ngừng tim đột ngột.

 

 

Nguyên nhân gây bệnh

 

Nguyên nhân gây bệnh phụ thuộc vào loại bệnh tim mạch vành. Tình trạng này cũng có thể có nhiều nguyên nhân. Bao gồm tích tụ mảng bám hoặc các vấn đề ảnh hưởng đến cách hoạt động của mạch máu tim. Cụ thể như sau:

 

Sự tích tụ mảng bám

 

Sự tích tụ mảng bám trong động mạch được gọi là xơ vữa động mạch . Khi sự tích tụ này xảy ra trong các động mạch của tim trong nhiều năm. Các động mạch trở nên hẹp hơn và cứng lại, làm giảm lưu lượng máu giàu oxy đến tim. 

 

Vấn đề về mạch máu

 

⦿ Tổn thương thành động mạch hoặc các mạch máu nhỏ do viêm mãn tính , huyết áp cao hoặc bệnh tiểu đường.

⦿ Những thay đổi phân tử là một phần của quá trình lão hóa bình thường. Những thay đổi về phân tử ảnh hưởng đến cách thức kiểm soát gen và protein bên trong tế bào.

 

Triệu chứng bệnh mạch vành

 

Một số người có các triệu chứng nghiêm trọng của bệnh tim mạch vành. Trong khi đó, nhiều người khác lại không gặp dấu hiệu nào. Nếu bạn bị bệnh tim mạch vành “im lặng”, bạn có thể không có bất kỳ triệu chứng nào cho đến khi bạn bị đau tim hoặc biến chứng khác.

 

 

Một biến cố mạch vành cấp tính, chẳng hạn như một cơn đau tim, có thể gây ra các triệu chứng sau:

 

⦿ Đau thắt ngực. Bệnh nhân cảm thấy như bị đè nén, ép chặt, bỏng rát hoặc đau thắt khi hoạt động thể chất. Đau hoặc khó chịu thường bắt đầu sau xương ức. Nhưng nó cũng có thể xảy ra ở cánh tay, vai, hàm, cổ họng hoặc lưng. Cơn đau có thể giống như chứng khó tiêu.

⦿ Đổ mồ hôi lạnh

⦿ Chóng mặt, đau đầu

⦿ Buồn nôn hoặc cảm giác khó tiêu

⦿ Đau cổ

⦿ Khó thở, đặc biệt là khi hoạt động

⦿ Rối loạn giấc ngủ

⦿ Mệt mỏi, đuối sức

 

Bệnh tim mạch vành mãn tính có thể gây ra các triệu chứng như sau:

 

⦿ Đau thắt ngực

⦿ Khó thở khi tăng hoạt động thể chất

⦿ Mệt mỏi

⦿ Đau cổ

 

Các triệu chứng có thể trở nên tồi tệ hơn khi sự tích tụ của mảng bám tiếp tục làm hẹp động mạch vành. Đau hoặc khó chịu ở ngực không biến mất hoặc xảy ra thường xuyên hơn hoặc khi bạn đang nghỉ ngơi có thể là dấu hiệu của một cơn đau tim. 

 

Bệnh mạch vành có nguy hiểm không?

 

Bệnh mạch vành có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm:

 

⦿ Hội chứng mạch vành cấp tính, bao gồm đau thắt ngực hoặc đau tim

⦿ Rối loạn nhịp tim

⦿ Suy tim

⦿ Sốc tim

⦿ Ngừng tim đột ngột

 

Các biến chứng của bệnh tim mạch vành có thể đe dọa đến tính mạng và có thể dẫn đến tàn phế.

 

Chẩn đoán bệnh

 

Bởi vì bệnh mạch vành phát triển theo thời gian, các triệu chứng phụ thuộc vào giai đoạn bệnh. Đầu tiên, bạn thường nhận thấy khó thở hoặc đau ngực khi bạn gắng sức. Một số người có các giai đoạn nhẹ của các triệu chứng này. Đối với những người khác, trải nghiệm đầu tiên là đau ngực dữ dội hơn, thậm chí đau tim.

 

Để chẩn đoán bệnh mạch vành, bác sĩ sẽ xem xét các dấu hiệu như huyết áp, lượng cholesterol và đường huyết (từ xét nghiệm máu) cũng như tiền sử sức khỏe và tiền sử gia đình của bạn. 

 

Tùy thuộc vào các triệu chứng bạn có, các xét nghiệm có thể được thực hiện để cung cấp thêm thông tin bao gồm:      

 

⦿ Kiểm tra canxi mạch vành. Chụp CT đơn giản cung cấp hình ảnh của tim giữa các nhịp đập, cho thấy canxi và mảng bám tích tụ. Xét nghiệm này có thể được xem xét ở những người không có bệnh tim mạch vành đã biết mà quyết định điều trị bằng statin và aspirin không rõ ràng.

⦿ Xét nghiệm máu phản ứng với protein C có độ nhạy cao. Xét nghiệm này cho biết liệu bạn có bị viêm ở mức độ cao hơn mức trung bình hay không.

⦿ Điện tâm đồ. Giúp đo hoạt động điện của nhịp tim khi nghỉ ngơi.

⦿ Bài kiểm tra mức độ căng thẳng khi tập thể dục. Đây là một bài kiểm tra được thực hiện trên máy chạy bộ để đo nhịp tim của bạn khi tim phải bơm mạnh hơn.

Siêu âm tim

⦿ Chụp X-quang ngực. Giúp quan sát được hình ảnh tim, phổi và các cơ quan khác trong lồng ngực.

 

Điều trị bệnh mạch vành

 

 

Các phương pháp điều trị sớm có hiệu quả tốt hơn. Đó chính là lý do tại sao việc xác định và can thiệp sớm là rất quan trọng. Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và mục tiêu của bạn, có ba cách tiếp cận chính để điều trị bệnh mạch vành: 

 

Thay đổi lối sống

 

Cần xây dựng nhiều yếu tố nằm trong tầm kiểm soát của bạn. Như chế độ ăn uống, tập thể dục, giảm căng thẳng và không hút thuốc. 

 

Sử dụng thuốc

 

Bạn có thể được kê đơn thuốc để kiểm soát các yếu tố nguy cơ của bệnh mạch vành. Chẳng hạn như thuốc giảm mỡ máu, huyết áp cao, thuốc giảm cholesterol cao, tiền tiểu đường và bệnh tiểu đường. 

 

Các thủ thuật giúp thông các mạch máu

 

Một số loại phẫu thuật khác nhau có thể được thực hiện để nới rộng và thông động mạch. Bao gồm: 

 

⦿ Nong mạch và đặt stent mạch vành

⦿ Phẫu thuật bắc cầu động mạch vành  

 

Phòng ngừa bệnh mạch vành

 

Phòng ngừa bệnh mạch vành phần lớn là kiểm soát các yếu tố nguy cơ. Lý tưởng nhất là thói quen phòng ngừa bắt đầu sớm, nhưng chúng vẫn quan trọng trong suốt cuộc đời . Không bao giờ là quá muộn để thực hiện thay đổi, mặc dù bạn làm như vậy càng sớm trong đời thì lợi thế càng lớn. 

 

Các phương pháp cần thực hiện:

 

⦿ Bỏ thuốc lá.  Hút thuốc được coi là một trong những yếu tố nguy cơ chính gây đau tim. Đồng thời tránh xa khói thuốc. 

⦿ Ăn ít thực phẩm gây ra các vấn đề về tim và ăn nhiều thực phẩm bảo vệ tim hơn. Hãy hướng đến một kế hoạch ăn uống ít chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa. Nên ăn nhiều chất béo không bão hòa, chất béo có trong dầu ô liu và cá, nhiều chất xơ. Chế độ ăn ít muối và đường. 

⦿ Tăng cường vận động thể chất. Cố gắng vận động 30 phút mỗi ngày, hầu hết các ngày trong tuần. 

⦿ Giữ cân nặng của bạn trong phạm vi bình thường trên biểu đồ Chỉ số khối cơ thể (BMI).  Nếu bạn thừa cân, chỉ cần giảm từ 5% đến 10% trọng lượng hiện tại sẽ làm giảm nguy cơ phát triển bệnh mạch vành.

⦿ Tìm những lối thoát lành mạnh cho sự căng thẳng.  Trong cuộc sống không thể tránh khỏi một số căng thẳng. Nhưng nó có xu hướng đẩy chúng ta tới những thói quen không mấy tốt đẹp (ăn quá nhiều, uống rượu, ngồi quá nhiều). B sẽ khỏe mạnh hơn cho trái tim nếu bạn có thể giảm bớt căng thẳng theo những cách bạn thích và có lợi cho bạn, chẳng hạn như tập thể dục, thiền và thư giãn với bạn bè. 

 

Bệnh mạch vành là bệnh tim mạch phổ biến và có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu như không được điều trị và kiểm soát hợp lý. Do đó, áp dụng các biện pháp chăm sóc và phòng ngừa bệnh ngay từ hôm nay bạn nhé!