TIỀN MÃN KINH Ở NỮ GIỚI:DẤU HIỆU NHẬN BIẾT VÀ BIỆN PHÁP KHẮC PHỤC

Thời kỳ tiền mãn kinh là một giai đoạn mà bất kỳ người phụ nữ nào cũng phải trải qua một lần trong đời. Có người trải qua giai đoạn này rất nhẹ nhàng, nhưng có những người trải qua rất bức bối, nặng nề. 
 

Tiền mãn kinh thường xảy ra ở độ tuổi khoảng 42 – 55 tuổi

 

Tiền mãn kinh là gì?

》 Tiền mãn kinh là một giai đoạn tự nhiên ở phụ nữ, xuất hiện trong độ tuổi khoảng 42 – 55 tuổi. Ở giai đoạn này có sự suy giảm nội tiết tố ở buồng trứng trong cơ thể, đặc biệt là Estrogen và gestagens. Cùng với đó là buồng trứng không rụng trứng nữa.

 

Triệu chứng tiền mãn kinh

》 Phụ nữ có thể bước vào giai đoạn tiền mãn kinh ở các độ tuổi khác nhau. Có thể từ 42 – 55 tuổi bắt đầu các dấu hiệu như kỳ kinh có thể dài ngắn thất thường. Khi đã trải qua 12 tháng không có kinh nguyệt là đã chính thức bước vào thời kỳ mãn kinh. 

》 Mãn kinh thường bắt đầu từ 50 – 55 tuổi, buồng trứng ngừng hẳn hoạt động, không tiết ra nội tiết tố nữ và không rụng trứng nữa dẫn đến kinh nguyệt mất hẳn. Khi phụ nữ đến giai đoạn tiền mãn kinh có thể gặp các biểu hiện như:

⦿    Kinh nguyệt thất thường: Khi bước vào thời kỳ tiền mãn kinh, kinh nguyệt của phụ nữ có thể bị rối loạn, có thể dài hơn hoặc ngắn hơn. Nếu tiền mãn kinh đến sớm có thể biểu hiện ra bên ngoài như chu kỳ kinh nguyệt kéo dài hơn 7 ngày.
⦿    Thường xuyên đau đầu, chóng mặt, khó thở, da khô, mất ngủ hay ngủ không được ngon giấc
⦿    Bốc hỏa, nóng trong người, đổ mồ hôi vào ban đêm: cơn bốc hỏa có thể kéo dài từ vài giây cho tới vài giờ. Mồ hôi thường vã ra ban đêm nhiều hơn ban ngày, ban đầu có thể đột ngột nóng bừng, vã mồ hôi, sau đó có thể ớn lạnh.
⦿    Thay đổi cảm xúc: thường xuyên lo âu, thiếu tập trung, có thể hay nhầm lẫn. Tính tình có thể thay đổi, dễ xúc động, cáu bẳn.
⦿    Có dấu hiệu loãng xương như đau nhức xương khớp, chuột rút,… trong khi trước đó không hề có bệnh lý xương khớp nào. Giai đoạn tiền mãn kinh cũng làm tăng nguy cơ loãng xương.
⦿    Các vấn đề tim mạch như tim đập nhanh, tăng huyết áp, tức ngực,…
⦿    Khô âm đạo, giảm ham muốn tình dục
⦿    Thay đổi vóc dáng: Bầu vú teo, mềm và chảy xệ rõ rệt, tích lũy mỡ bụng do thiếu hụt lượng Estrogen
⦿    Rối loạn tiểu tiện như tiểu són, tiểu không tự chủ, dễ bị nhiễm khuẩn đường tiết niệu.

》 Tiền mãn kinh là một quá trình chuyển đổi dần dần. Không có xét nghiệm nào đủ để xác định đến giai đoạn tiền mãn kinh. Thường các bác sĩ xét xét đến độ tuổi, lịch sử kinh nguyệt, những triệu chứng bệnh nhân gặp phải. 
 

Tiền mãn kinh có thể gây ra những triệu chứng khó chịu

》 Hầu hết thời gian tiền mãn kinh là bình thường và không có gì phải quan tâm. Tuy nhiên, hãy gặp bác sĩ nếu:

⦿    Chảy máu rất nặng - bạn phải thay băng vệ sinh thường xuyên mỗi giờ hoặc trong hai giờ 
⦿    Chảy máu kéo dài hơn bảy ngày
⦿    Chảy máu xảy ra giữa các thời kỳ
⦿    Các khoảng thời gian thường xuyên xảy ra cách nhau dưới 21 ngày

》 Những dấu hiệu như vậy có thể cảnh báo vấn đề bệnh lý của hệ thống sinh sản và cần chẩn đoán, điều trị.

 

Nguyên nhân tiền mãn kinh

》 Việc giảm sút hormon sinh dục Estrogen là nguyên nhân gây ra hiện tượng tiền mãn kinh này. Estrogen là một hormon sinh dục được tiết ra từ buồng trứng, giúp chị em có được nét xuân và sự tươi trẻ.

》 Tiền mãn kinh là một giai đoạn bình thường trong cuộc sống người phụ nữ. Nhưng ở một số phụ nữ, giai đoạn tiền mãn kinh có thể tới sớm hơn bình thường.
Một số yếu tố nguy cơ gây mãn kinh sớm như:

⦿    Hút thuốc lá: Tiền mãn kinh bắt đầu trước 1 – 2 năm so với phụ nữ không hút thuốc
⦿    Tiền sử gia đình: Phụ nữ có xu hướng đến tuổi mãn kinh cùng với độ tuổi của mẹ hay chị của họ
⦿    Không sinh con: Phụ nữ không sinh con có thể đóng góp vào việc gây nên tình trạng mãn kinh sớm.
⦿    Điều trị ung thư ở thời kỳ còn trẻ: Nếu điều trị ung thư ở thời còn trẻ ở vùng khung chậu hoặc hóa xạ trị có thể gây mãn kinh sớm.
⦿    Cắt tử cung: Phẫu thuật cắt tử cung ( không cắt buồng trứng ) thường không gây ra mãn kinh. Mặc dù bạn không còn có kinh nguyệt, buồng trứng của bạn vẫn sản xuất estrogen. Nhưng phẫu thuật như vậy có thể gây ra mãn kinh xảy ra sớm hơn trung bình. Ngoài ra, nếu bạn đã cắt bỏ một buồng trứng, buồng trứng còn lại có thể ngừng hoạt động sớm hơn dự kiến.

 

Phương pháp điều trị và thuốc

Thuốc tránh thai 

》 Là loại thuốc thường được dùng nhất để làm giảm các triệu chứng khó chịu của tiền mãn kinh. Thuốc được sử dụng với liều thấp để giảm chứng bốc hỏa, khô âm đạo.

Liệu pháp thay thế hormon 

》 Đây cũng là một liệu pháp được áp dụng để giảm triệu chứng tiền mãn kinh. Ở liệu pháp này, bác sĩ sẽ cho bệnh nhân dùng dẫn chất estrogen và kết hợp với progestin để bổ sung vào lượng bị thiếu hụt.  Đây là 2 hormon chính trong trong việc tạo ra chu kỳ kinh nguyệt bình thường ở phụ nữ.

》 Liệu pháp thay thế hormon còn được sử dụng trong điều trị chứng giảm estrogen huyết liên quan đến suy buồng trứng. Trong trường hợp phụ nữ còn tử cung bị rối loạn mãn kinh, nên dùng thuốc phối hợp cả estrogen và progestin để giảm nguy cơ ung thư nội mạc.

》 Liệu pháp này đã được các chuyên gia chứng minh có thể cải thiện đáng kể hội chứng hậu mãn kinh, giảm được nguy cơ gãy xương do loãng xương, giảm hiện tượng teo và viêm teo của đường tiết niệu.

》 Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc tránh thai hay liệu pháp thay thế hormon cần tuân thủ theo đúng sự chỉ dẫn của bác sĩ do thuốc có thể gây nhiều tác dụng phụ như tăng cân, giữ nước, buồn nôn, xuất huyết âm đạo bất thường, huyết khối,…

Estrogen âm đạo

》 Để làm giảm khô âm đạo, estrogen có thể được sử dụng trực tiếp vào âm đạo bằng cách sử dụng một viên thuốc âm đạo, vòng hoặc kem bôi. Điều trị này chỉ giải phóng một lượng nhỏ estrogen, được hấp thụ bởi các mô âm đạo. Nó có thể giúp giảm khô âm đạo, khó chịu khi giao hợp và một số triệu chứng tiết niệu.

Thuốc chống trầm cảm

》 Một số thuốc chống trầm cảm liên quan đến nhóm thuốc gọi là thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRIs) có thể làm giảm các cơn bốc hỏa mãn kinh. Thuốc chống trầm cảm để kiểm soát cơn bốc hỏa có thể hữu ích cho những phụ nữ không thể sử dụng estrogen vì lý do sức khỏe hoặc phụ nữ cần dùng thuốc chống trầm cảm cho chứng rối loạn tâm trạng.

》 Trước khi quyết định bất kỳ hình thức điều trị nào, hãy nói chuyện với bác sĩ về các lựa chọn của bạn và các rủi ro và lợi ích liên quan đến từng phương pháp. 

 

Chế độ ăn uống và sinh hoạt để giảm những rối loạn do tiền mãn kinh

 
Nên thực hiện chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh

》 Thực hiện chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh có thể giúp giảm bớt một số triệu chứng của tiền mãn kinh và tăng cường sức khỏe:

⦿    Ăn uống lành mạnh. Bởi vì nguy cơ mắc bệnh loãng xương và bệnh tim của bạn tăng lên vào thời điểm này nên một chế độ ăn uống lành mạnh có thể cung cấp đủ chất dinh dưỡng là quan trọng hơn bao giờ hết. 
Áp dụng chế độ ăn ít chất béo, giàu chất xơ, giàu trái cây, rau và ngũ cốc. Thêm thực phẩm giàu canxi. Hãy hỏi bác sĩ của bạn nếu bạn cũng nên bổ sung canxi và nếu vậy, loại nào và cung cấp bao nhiêu là đủ. Cần có cần thêm vitamin D để giúp cơ thể bạn hấp thụ canxi. Tránh rượu và caffeine nếu chúng là tác nhân kích hoạt các cơn bốc hỏa.

⦿    Tập thể dục và hoạt động thể chất thường xuyên giúp ngăn ngừa tăng cân, cải thiện giấc ngủ và nâng cao tâm trạng. Cố gắng tập thể dục trong 30 phút trở lên vào hầu hết các ngày trong tuần. Tập thể dục thường xuyên đã được chứng minh là làm giảm nguy cơ gãy xương hông ở phụ nữ lớn tuổi và tăng cường mật độ xương.

⦿    Ngủ đủ: Cố gắng ngủ đủ giấc. Tránh chất caffeine, có thể khiến bạn khó ngủ, và tránh uống quá nhiều rượu do có thể làm gián đoạn giấc ngủ.

Trên đây là một số thông tin về giai đoạn tiền mãn kinh và các biện pháp giúp giảm thiểu ảnh hưởng của giai đoạn tiền mãn kinh tới sức khỏe của phụ nữ. Cảm ơn quý độc giả đã quan tâm.